Wanneer is archeologisch bodem onderzoek verplicht?

Archeologisch onderzoek voor bouwplannen

Voordat er wordt begonnen met bouwen van kavels of panden moet soms eerst een archeologisch onderzoek worden gedaan. Pas als er bekend is dat er geen oude vondsten van waarde gevonden worden kunt u een bouwvergunning krijgen. Het is ook verplicht om dit te laten uitvoeren wanneer er een bestemmingsplan is. Dit is wettelijk gezien noodzakelijk. De gemeente voert hier in eerste instantie gezag over uit, daarbij is het RCE (rijksdienst cultureel erfgoed) ook betrokken. Indien er monumenten uit de oudheid van waarde zijn kan het soms zijn dat graven wordt verboden of er gegraven mag woorden onder bepaalde voorwaarden. Bij de bouw wordt er gegraven, worden gronden opgehoogd of worden palen in de grond geslagen. Bij al deze werkzaamheden moet eerst archeologisch onderzoek plaats vinden indien de grond daar aanleiding voor geeft. Vaak is een bepaalde diepte bepalen. Bij ondiepe werkzaamheden tot een bepaalde grens is het niet altijd verplicht om archeologische onderzoeken te laten uitvoeren, echter bij overschrijding van die grens wel.

Soorten archeologische onderzoeken

Er zijn diverse soorten onderzoeken afhankelijk van de soort grond. Meestal wordt bureau onderzoek uitgevoerd samen met booronderzoek. Hierbij wordt gekeken of er mogelijk archeologische vondsten liggen begraven. Dit kunnen een aantal steekproef gerichte boringen zijn verspreid over het gebied als booronderzoek. Een klein booronderzoek volstaat al bij kleine bouwwerkzaamheden en bodembewerking. Bij grote projecten waarbij dieper wordt gegraven is echter meer onderzoek nodig. Het proefsleuven onderzoek vindt plaats als er een indicatie is dat er daadwerkelijk oude vondsten in de grond liggen begraven. Proefsleuven onderzoek zorgt voor de waarde bepaling van vondsten die met een boor onderzoek niet makkelijk gedaan kunnen worden. Met proefsleuven wordt een datering onderzocht, samen met staat van conservering en omvang van de vondsten. Alle onderzoeken voldoen wettelijk aan de kwaliteit van de KNA voor archeologische vondsten.

Wie doet het onderzoek, kosten en wanneer?

Het onderzoek moet speciaal door een gespecialiseerde instantie worden gedaan. Zelf graven en zoeken naar archeologische vondsten mag niet volgens de wet. Bedrijven die het onderzoek mogen uitvoeren dragen daarvoor een certificaat van BRL 4000 en staan onder kwalitatief toezicht van de KNA en behering door SIKB die bodem onderzoek bewaken qua kwaliteit. Bij een bestemmingsplan is de eerste stap eigenlijk bodemonderzoek uit laten voeren omdat u dan zeker weet of het plan wel of niet door kan gaan. Hoe eerder in het proces hoe beter, en hoe meer kosten het u scheelt. Als de fundering staat kan tevens het onderzoek nog plaats vinden mits er nog voldoende ruimte voor is. Hoe eerder hoe minder vertraging alles oploopt. De onderzoeken nemen namelijk aardig wat tijd in beslag. Ook de kosten hangen af van de totale omvang. Indien er alleen boor en bureauonderzoek gedaan hoeft te worden liggen de kosten overigens lager dan wanneer er ook proefsleuvenonderzoek wordt gedaan. Soms moeten vondsten veilig worden gemaakt en soms ontzien. Hoe meer vondsten hoe hoger de prijzen. Ook elk gebied is weer anders. het soort gebied en locatie bepalen tevens de kosten.